Lạm Dụng Thuốc Dị Ứng Cho Trẻ: Nguy Hiểm Không Lường Trước

Việc tự ý sử dụng thuốc dị ứng cho trẻ em khi ho, sổ mũi đang diễn ra khá phổ biến. Tuy nhiên, hành động này tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ phân tích rõ những tác hại khi lạm dụng thuốc dị ứng và hướng dẫn sử dụng thuốc an toàn cho trẻ.

Việc lạm dụng một số loại thuốc điều trị triệu chứng, đặc biệt là thuốc dị ứng, đang diễn ra khá phổ biến và gây ra những hậu quả không nhỏ cho trẻ em.

Thuốc Dị Ứng Thường Bị Lạm Dụng

Khi trẻ ho, sổ mũi do thay đổi thời tiết, nhiều người thường nghĩ ngay đến dị ứng và sử dụng thuốc kháng dị ứng (thuốc kháng histamin – antihistamine). Các loại thuốc thường được dùng bao gồm:

• Thế hệ 1: Chlopheniramine, theralen, toplexil, dexchlopheniramin (polamin, polaramin) dạng siro hoặc viên phối hợp (dexchlopheniramin betamethasone, cedetamine, celestamine).
• Thế hệ 2: Loratadine, cetirizine, desloratadine, levocetirizine, fexofenadin…

Các thuốc này chủ yếu điều trị dị ứng da (mề đay, chàm…), viêm mũi dị ứng, viêm kết mạc dị ứng. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh lại tự ý sử dụng chúng để trị ho, sổ mũi cho trẻ mà không có chỉ định của bác sĩ. Chỉ dùng thuốc chữa tai mũi họng cho trẻ khi đã được bác sĩ thăm khám và chỉ định dùng thuốc

Hậu Quả Của Việc Sử Dụng Thuốc Dị Ứng Sai Cách

Nhiều phụ huynh lạm dụng thuốc dị ứng do dùng lại đơn thuốc cũ khi thấy con có triệu chứng tương tự lần khám trước. Họ cho rằng thuốc kháng dị ứng sẽ giảm ho, sổ mũi. Tuy nhiên, ho, sổ mũi có nhiều nguyên nhân, không phải lúc nào cũng do dị ứng. Nếu trẻ bị viêm mũi dị ứng, thuốc kháng histamine sẽ giảm ngứa mũi, giảm tiết dịch. Nhưng ho, sổ mũi ở trẻ em thường do cảm lạnh thông thường, viêm mũi do interlekin (IL) chứ không phải histamine nên thuốc kháng dị ứng gần như không có tác dụng.

Một số phụ huynh thấy ho, sổ mũi giảm khi dùng thuốc liều cao là do tác dụng kháng cholinernic (anticholinergic) của thuốc làm giảm tiết chất nhầy đường hô hấp, khiến trẻ bị khô mũi, khô miệng. Tuy nhiên, chất nhầy bị cô đặc và ứ đọng bên trong đường hô hấp, gây ra các tác dụng phụ như táo bón, bí tiểu, nhịp tim nhanh…

Thuốc kháng histamine thế hệ 1 có thể gây tác dụng phụ trên hệ thần kinh trung ương như buồn ngủ, li bì, khó ngủ, kích thích, thậm chí co giật ở trẻ nhỏ. Thuốc thế hệ 2 ít tác dụng phụ này nhưng lại kém hiệu quả trong việc làm khô mũi nên ít được phụ huynh lựa chọn.

Lựa Chọn Thuốc An Toàn Cho Trẻ

Viện hàn lâm Nhi khoa Mỹ (AAP) khuyến cáo không dùng thuốc không kê toa (OTC) cho trẻ dưới 6 tuổi bị cảm lạnh vì nguy cơ tác dụng phụ cao và hiệu quả không rõ rệt. Mật ong có thể giảm ho cho trẻ trên 1 tuổi. Đối với viêm mũi dị ứng, chỉ nên dùng desloratadine, levocetirizine… cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên.

Thực tế, việc dùng thuốc giảm ho, sổ mũi không mang lại nhiều lợi ích cho trẻ. Nếu trẻ vẫn vui chơi, ăn uống bình thường thì không cần quá lo lắng. Chỉ nên dùng thuốc khi trẻ quấy khóc, sốt, biếng ăn… và có chỉ định của bác sĩ.

Ho là phản xạ giúp tống vi trùng, dị vật ra khỏi đường hô hấp, ngăn ngừa viêm phổi. Vì vậy, cha mẹ nên vui mừng khi con ho khỏe. Ngăn chặn ho bằng thuốc dị ứng là hành động gây hại cho trẻ.

Kết Luận

Tóm lại, việc lạm dụng thuốc dị ứng cho trẻ khi ho, sổ mũi là rất nguy hiểm. Cha mẹ cần thận trọng khi sử dụng thuốc cho trẻ, chỉ nên dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ và ưu tiên các biện pháp chăm sóc tại nhà. Hãy bảo vệ sức khỏe con yêu bằng cách sử dụng thuốc đúng cách và an toàn.